Google Search features - Гүүглээр хайх аргууд


Гүүглээр хэрхэн хялбарханаар хэрэгтэй мэдээллээ олох www.google.com/help/features.htmlаргуудыг бичсэн байдаг. 
Хайлт хийхийн өмнө анхаарах зүйлс:
-Хайлтыг тэмдэгтээр хайдаг гэдгийг анхаар! Тэмдэгт гэхээр 1 монгол үгийг Monkey-ийн гарын драйвер ашиглаж монголоор бичиж хайх, Windows XP -ийн гарын драйвер ашиглаж хайх бүр 2 өөр утга гарна гэсэн үг. Яагаад гэвэл энэ харахад 1 монголоор бичсэн үг харагдавч цаанаа 2 өөр тэмдэгтээр бичигдсэн байдаг. Иймээс монгол хэлээрхи сүүлийн үеийн мэдээлэл хайх гэж байгаа бол Windows XP -ийн гарын драйвер ашиглаж хайлт хийгээрэй.
- Хайлтаа оновчтой хийх талаар бодоорой. Google үгээр хайдаг гэдгийг ямагт санаарай. Миний хайх гэж байгаа үг юу юунд хэрэглэгддэг билээ, аль үг нь оновчтой вэ гэдгийг л зөв сонгож чадвал хайлтын үр дүн төдий сайн байх болно. Жишээ нь ямар нэг зохиолчийн бичсэн тодорхой нэртэй номыг хайх гэж байгаа бол ном буюу book гэж бичих хэрэггүй зөвхөн 'зохиолчийн нэр', 'номны нэр'-ийг бичихэд хангалттай. Харин 'зохиолчийн нэр', book гэж бичиж хайх тохиолдолд тэр зохиолчийн бичсэн зохиолуудын талаар гарч ирэх болно.

- Файлын төрлөөр хайх
Гүүгл нь дараах төрлийн документийг интернетээс шууд хайдаг.
  * Adobe Portable Document Format (.pdf) -Документыг зөөврийн авч явж уншихад зориулсан програм.
* Microsoft Excel (.xls) -MS Office-ийн тооцооны баримтын програм
* Microsoft PowerPoint (.ppt) -MS Office-ийн үзүүлэн гаргахад зориулсан програм
* Microsoft Word (.doc) -MS Office-ийн бичгэн баримтын програм
* Rich Text Format (.rtf) -Бичгийн формат. Текст бодоход маяг оруулж болно.
* Shockwave Flash (.swf) -Хөдөлгөөнт дүрс, дүрсээ мэдрэн ажиллах програм. Энгийн тоглоом, мэндчилгээнүүд энэ хэлбэрээр бий.
* Text (.ans, .txt) -Хамгийн энгийн, элдэв маяггүй, тэмдэгт текст.
* Digital document format (.djvu) -.pdf-ийн ижил төрлийн формат. Орос ах нарын ихэнхи номууд энэ хувилбараар интернетед байдаг.
Хайх үгээ бичээд filetype: гэж бичээд файлын төрлийг зай авалгүйгээр залгуулж бичнэ.
Жишээ нь: шүлэг filetype:pdf
Энэ хайлтын үр дүнд шүлэг гэдэг үг агуулсан бүх .pdf өргөтгөлтэй файлууд олдох болно.

- Тодорхой 1 сайт дотор хайлт хийх
Гүүгл нь зөвхөн 1 сайт дотроос мэдээлэл хайх боломжтой байдаг.
Хайх үгээ бичээд site: гэж бичээд сайтыг бичээд үргэлжлүүлэн хайх үгсээ бичнэ.
Жишээ нь: Баабар site:www.olloo.mn
Энэ хайлтын үр дүнд Баабар гэдэг үг агуулсан www.olloo.mn сайт дээрхи мэдээллийг харуулах болно. Өөрөөр хэлбэл Баабарын бичсэн бүх мэдээллийг уншмаар санагдсан бол иймэрхүү байдлаар хайлт хийгээрэй.
Өөр санаа хэлэхэд share.gogo.mn сайт дээрээс юм хайх бол энэ аргыг хэрэглэж болно. Mongol hel site:share.gogo.mn гээд хайлт хийхэд Цэвэл агсны монгол хэлний тайлбар толь хүртэл олдож байхын, баярлалаа.

Мөн дээрхи 2 аргыг хослуулан хайлт хийж болно.
Жиш: site:www.mongoliatrade.mn filetype:pdf гэж хайлт хийхэд www.mongoliatrade.mn энэ сайт дээрхи бүх pdf файлууд гарч ирэх болно.

- Тоо бодох буюу тооны машин - Calculator
Ямар нэг тоог бодох бодох бол, Microsoft Excel дээр яаж бичиж боддог билээ тэгж оруулаад =.
Жишээ нь: 5*9+(sqrt 10)^3=

- Ном хайх - Book Search
Хайж буй номныхоо нэр, зохиолчийн нэрийг бичээд хайх.
Жишээ нь: Henry Wadsworth Longfellow
Та єєрт хэрэгтэй мэдээллээ хэрхэн хайдаг вэ?
Мэдээж хэрэг хамгийн анхны алхам бол browser-ийнхоо хаяг дээр www.google.com гэж бичиж хайлтын систем рvvгээ ордог. Тэгээд хайх зvйлээ бичээд ENTER дардаг.
Тэгвэл тэр хайх утгуудаа хэрхэн оруулах вэ?

Хамгийн амархан нь мэдээж хайх vгээ оруулаад л болоо. Vvнийг хvн бvр мэддэг учраас илvvц нуршаад яахав.
Жишээлбэл та "Аватар" киног шууд vзэхээр хайж байгаа бол тvvнийгээ бичихэд маш олон vр дvн гарч бvгд тєлбєртэй, эсвэл хаана юу нь байгаа нь мэдэгдэхгvй.
Зорилгодоо хvрч чадсангvй юу.
Тэгвэл дараагийн тvвшин рvv орцгооё.
1. Тусгай тvлхvvр тэмдэгтvvдийг ашиглах. Vvнд хэд хэдэн тэмдэгт бий.
“+” тэмдэг, vvнийг ашигласнаар заавал байх ёстой утгыг агуулна. Жишээ нь “Harry Potter +3” гэж бичвэл гуравдугаар ангийг нь хайна.
“-“ тэмдэг дээрх нэмэх тэмдгийн эсрэг утгатай ба энэ vг байх ёсгvй гэсэн утгыг агуулна.
“~” тэмдэг, vvнийг ашиглан ижил утгатай vгнvvдээр нь хайна. Та ямар нэгэн юм хайхыг хvссэн боловч тэр vгнийхээ утгыг нь мэдэхгvй байгаа vед илvv тохиромжтой.
“ОR” тэмдэг, vvнийг Boolean тєрлийн vйлдэл гэдэг.
Ихэнх тохиолдолд I гэж бичдэг.Амьдрал дээр "бол", "эсвэл" гэсэн утгатай. Жишээ нь Лондон юм уу Парис хотод амралтын газар хайж байгаа бол "vacation London OR paris" гэж хайх хэрэгтэй.

Тооны интервал оруулах: Та ямар нэгэн тооны заагаар хайх боломжтой. Бичихдээ дээд доод хязгаарын дунд 2 цэгтэйгээр бичих хэрэгтэй. Жишээ нь "XBOX 360 $250..$300" гэж хайвал танд 250-300 долларын vнэтэй ХВОХ олдох болно.

2. Тусгай vгнvvд ашиглах

"INTITLE" Энэ бол маш чухал тvлхvvр vг. Тухайн хуудасны нэршил буюу title-д байх vгээр хайдаг. Хамгийн тvгээмэл ашиглагддаг.
Та уг тvлхvvр vгийг ашигласнаар ямар нэгэн файлыг шууд татахаар олж авч чадна. Жишээлбэл ямар нэгэн дууг шууд татахаар хайя гэвэл "?intitle:index.of? mp3 (хамтлаг болон дууны нэр)" гэж хайвал та хvссэн дуугаа хайж олох боломжтой.

Жишээ нь: MC Sniper хамтлагын "Gloomy Sunday" хэмээх дууг хайх хэрэг гарвал "?intitle:index.of? mp3 MC Sniper Gloomy Sunday гэж бичээд л хvссэн vедээ шууд татахаар олж авч болно.

"INURL" URL буюу тухайн хуудас байрлаж буй интернет хаягыг нь тодорхойлж єгєх. Жишээ нь "inurl:andromeda" гэвэл url-д нь andromeda гэсэн vг орсон бvх сайтыг олно.
Define: гэсэн комманд нь тухайн vгний олон хэл дээрх тодорхойлолт буюу тайлбарыг гаргаж ирнэ. Vvнийг словарь болон шинжлэх ухааны тайлбар толь ашиглалгvйгээр тухайн vгний олон хэлний тайлбарыг олоход ашиглана.
Жишээлбэл: Define:USA товчилсон vгний Англи, Испани, Итали, Португали гэх мэт олон хэлээрх тодорхойлолтыг vзэж болно.

Filetype: Энэхvv командыг єєрийн хvссэн єргєтгєлтєй файл, баримт хайхад хэрэглэнэ. Єргєн хэрэглэдэг MS Office-ийн Word ".doc", Excel ".xls" Powerpoint ".ppt" єргєтгєл, Adobe Acrobat Reader ".pdf гэх мэт тєрєл бvрийн файлыг хайж болох юм.
Жишээлбэл: дипломын ажил filetype:doc гээд бичихэд тєрєл бvрийн сэдвээр MS Word дээр хийгдсэн дипломын ажлууд гарч ирнэ.
Site: комманд нь хайлтаа ямар єргєтгєлтэй сайтуудаас хайхыг тодорхойлно. Монголын сайт ".mn", боловсролын сайтуудаас хайх ".edu.mn", ".edu" гэх мэтээр хайх бєгєєд хайлтынхаа хvрээг хумьж оновчтой хайлт хийхэд тусална.
Жишээлбэл: American college site:edu Хайлтын vр дvнд зєвхєн АНУ-ын боловсролын ".edu" єргєтгєлтэй коллежийн сайтуудыг харуулна.
In коммандын тусламжтай єєр нэгж хэмжээсvvдийг хооронд нь шилжvvлэн гаргаж болдог. Жишээлбэл: 3 miles in km Маилын хэмжээсийг километрт шилжvvлэх. 23 USD in Euros, 130 lbs in kg, 98.6 Fahrenheit in Celsius, 1 year in seconds гэх мэт.
Хайлтын системийн коммандын талаар дэлгэрэнгvй мэдээллийг http://www.googleguide.com/advanced_operators.html вэб хуудаснаас авч болно. Дээрх командуудыг зєвхєн Google, Yahoo vйлчилгээгээр хязгаарлахгvйгээр бусад хайлтын системvvдэд ашиглаж болдог.
Мєн тооны нэмэх хасахаас эхлээд функцvvд ашиглан тоо бодож болдог.
http://www.googleguide.com/help/calculator.html хэсгээс хайлтын системд хийж болох тооны vйлдлийн талаарх мэдээллийг аваарай.
- Хэмжих нэгж шилжүүлэх - Unit Conversion
Урт, эзэлхүүн гэх мэт бүхий л физикийн хэмжих нэгжээр илэрхийлэгдсэн хэмжээ нөгөө хэмжих нэгжээр хэд болохыг мэдэхийг хүсвэл, тухайн хэмжээг хэмжих нэгжтэй нь бичээд in гээд хувиргах хэмжих нэгж.
Жишээ нь: 10.5 cm in inches

- Ижил утгатай үг хайх - Synonym Search
Ямар нэг хэллэгний тодорхойлолтыг хайж болохоос гадна ойролцоо утгатай хэллэгүүдийг хайх бол, ~ бичээд хайх хэллэгийн нэр.
Жишээ нь: ~fast food

- Ямар нэг үг, нэр томъёо, товчилсон үгний тодорхойлолт хайх - Dictionary Definitions
Ямар нэг хэллэг, нэр томъёо, товчилсон үгний тодорхойлолт хэрэгтэй бол, хайхдаа Define гэж бичээд хайх хэллэгийн нэр.
Жишээ нь: Define philosophy


- Валютын ханш - Currency Conversion
Ямар нэг валют өөр нэг валюттай ямар үнэтэй хөрвөж байгааг мэдэхийг хүсвэл доорхи байдлаар хайлт хийж болно.
Жишээ нь: 150 GBP in USD
Дээрхи хайлтын үр дүн 150 фаунд хэдэн америк доллартай тэнцэхийг харуулах болно.

(+) тэмдэг ашиглаж хайх - Plus (+) Operator
Гүүгл нь түгээмэл хэрэглэгддэг үгс болох where, the, how, and гэх мэт үгсийг хайлтандаа оруулахгүй, эдгээр үгсийг хэрэгсэхгүйгээр хайдаг. Хэрвээ заавал түгээмэл хэрэглэгддэг үгсийг оруулж хайлт хийх шаардлагатай бол "+" тэмдэгийг өмнө нь бичээд хайгаарай.
Жишээ нь: peanut butter +and jelly
Дээрхи хайлтаар peanut butter and jelly энэ үгийг бүтнээр нь хайх болно. Харин peanut butter and jelly гэж хайвал энэ нь peanut butter jelly гэж хайсантай адил байх болно.

- Ижил агуулгатай сайтыг хайх - Related Search
Тухайн оруулсан сайттай Ижил агуулгын хувьд төстэй сайтийг хайх бол,
Жишээ нь: related:www.cnn.com 

- Хоосон зайг бөглөх - Fill in the Blank
Заримдаа хоосон зайны оронд нь бөглөх зүйлийг хайх шаардлага гардаг. Тухайлбал 'Исаак Ньютон * нээсэн' гэдгийн * оронд харгалзах зүйлийг олох бол.
Жишээ нь: Isaac Newton discovered * 

 -- Бүсийн код - Area Code
U.S. -ийн утасны код, бүсийн кодын талаар мэдээлэл авах бол.
Жишээ нь: 650
1. Холбоо үгээр хайх - Жишээ нь ~music player, гэж хайхад music гэдэг үгтэй ижил утга бүхий үгс орсон mp3 player, audio player гэх мэт үгс орсон үр дүнг харуулах болно.
2. Тоон хязгаар тогтоож хайх - Жишээ нь mp3 player 20..60 GB гэвэл 20..60 тоон засвар дахь бүх mp3 player-ийг 20, 40, 60GB mp3 players зэргээр олж харуулна.
3. Хоосон зайг оруулж хайх - Хэрвээ * тэмдэгтийг 2 үгний голд тавьж хайлт хийвэл тухайн 2 үгний хооронд тохирох үгсийг оруулж хайх болно. Жишээ нь apple * player гэхэд apple ipod player, apple mp3 player гэх мэтээр зэрэг хайсантай адил үр дүн олдох болно.
4. Хуудасны гарчигаар хайх - Web хуудасны гарчигаар нь хаймаар санагдвал allintitle: гээд хайх утгаа бичээд үзээрэй. Жишээ нь : allintitle:ipod гэж хайхад гарчигандаа ipod гэдэг үгсийг агуулсан бүх хуудаснуудыг харуулах болно. Ганц үгээр гарчигны нэрээр хайх бол intitle: гээд үгээ бичээд хайгаарай.

No comments:

Post a Comment